Wandelen: Hackfort

Hackfort is het meest westelijke landgoed van de acht die liggen in het stroomgebied van de Baakse Beek bij Vorden in De Graafschap (Achterhoek).

Toen ik op 31 januari 2019 een wandeling maakte op het landgoed lag er een paar centimeter sneeuw en was het mystiek mistig. De natuur was in een diepe winterslaap, behalve de Hedera klimop (‘Hackfort’. In: 1000110, 2019). 

Vandaag, donderdag 7 maart 2024, is andere koek. Een licht bewolkte dag waar regelmatig de zon doorheen piept. Het goede seizoen en prima weer om van de stinsenplanten te genieten in het kasteelpark en van andere planten en dieren met lentekriebels. Ik bewaar het kasteelpark voor het laatst zodat bodem en lucht nog wat kunnen opwarmen.

De wandeling maakt een grote omtrekkende beweging tegen de klok in door statige beukenlanen, kleine bosjes en over bolle essen. Weilanden en akkers worden veelal gescheiden door meidoornheggen. Ze worden niet vervlochten, maar zijn wel netjes geklepeld.

Fluitenkruid staat in de startblokken om de bermen in bezit te nemen. Op vochtige plekken schiet de gele lis uit modder en water omhoog. Overal plukken speenkruid en bosanemoon, die echter de bloembladen stevig tegen elkaar houden vanwege de ochtendkou en de bewolking. Het gewoon sneeuwklokje heeft geen moeite met deze omstandigheden.

Een paardenkop, die door een houten schuurwand lijkt te breken, wekt de indruk van een overvolle stal aan de andere zijde.

Een boerensloot langs een bolle es is plaatselijk zo goed als dichtgegroeid met jonge egelskop. Drie lijsterachtige vogels met gespikkelde borst landen vanuit de omringende bomen in het gras, vooruitgeschoven posten van een groep kramsvogels.

Een boomklever met kleur op de ‘wangen’ klimt langs een boomstam omhoog. De KL van KLever en KLeur is mijn ezelsbruggetje om de kleurige boomklever en de bruinige boomkruiper uit elkaar te houden.

Lentekriebels zijn hoorbaar in de roep van de holenduif, het geroffel van de bonte specht en de lach van de groene specht.

Het kabouterpad bij Camping ’t Boshuis is nog het meest drassige deel van de wandeling. Het pad loopt over een boerengolfbaan waar het water golft in de plasdras.

De boeren van Hackfort verpakken nog steeds het hooi als ‘Engelse drop’, in plastic met afwisselend zwarte en witte banen.

Op de bosbodem groeit veel gevlekte aronskelk (zonder vlekken) en bloeit de kleine maagdenpalm. Aan een boom een platte kast met smalle gleuf aan de onderkant voor lenige vleermuizen. Uitbundige gele bloei in de tuinen wordt verzorgd door de forsythia.

Ik bereik het Verdeelwerk Hackfort. De Baakse Beek is van groot belang voor de grachten en watermolens van enkele van de Vordense kastelen (evenals Kasteel Ruurlo met Museum MORE in Ruurlo), maar kon ook voor wateroverlast zorgen, ook al omdat op dit punt de parallel lopende Veengoot zich bij de Baakse Beek voegt. Samen stromen ze als Baakse Beek uit op de IJssel tussen Bronkhorst en Zutphen. Om de waterstand van deze beken goed in de hand te kunnen houden is vanaf het Verdeelwerk nog een extra kanaal (’t Groene Kanaal of Stroomkanaal van Hackfort) gegraven, dat iets noordelijker in de IJssel stroomt.

Na dit ingewikkelde kruispunt van waterwegen en sluizen steek ik eerst een keer de Baakse Beek over bij een mooie lange vistrap. Vervolgens driemaal de Veengoot. Langs de bebouwing van Wichmond.

Bij een mooie kleine nederzetting staat een tweehonderdvijftig jaar oude beuk te pronken bij een elegante witte villa. Op de muur een spreuk van ene Ype Bonnema:

                Het land is van niemand

                Het land is van iedereen

                Het land is voor de eeuwigheid

De eeuwenoude beuk is realistischer: “Ik ben wel oud, maar niet voor de eeuwigheid” .

Tussen de eerste en tweede oversteek van de Veengoot ligt recreatieboerderij De Rietberg. Hier wordt een grote kudde alpaca’s gehouden als schapen voor de wol. Zijn onze schapen nauwelijks van elkaar te onderscheiden, bij de alpaca’s haal je ‘moeders mooiste’ en ‘boris boef’ er zo uit. Er loopt zelfs eentje rond met een ogenschijnlijk keppeltje.

Ik betreed bij buurtschap Delden (niet te verwarren met het Overijsselse Delden) de ‘Kraamkamer van de Haas’, maar er wordt vandaag in mijn gezichtsveld niet gerammeld.

Na de derde oversteek word ik door een bordje attent gemaakt op een kijkscherm in de buurt van dassenburcht De Kattenpol. Vijf jaar geleden stond er een rieten kijkscherm aan de rand van een bolle es, waar je dwars doorheen kon kijken, zodat de das je al van verre zag aankomen. Het huidige scherm is degelijker van aard en beter beschut tussen twee bomenrijen. Het staat waarschijnlijk op een iets andere locatie.

Rond een uur of één is het warm genoeg geworden en durven speenkruid en bosanemoon hun bloemen te openen. In de Baakse Beek zwemt een pikzwarte parkeend, een verwilderde tamme eend zullen we maar zeggen.

Langs de Baakse Beek kom ik via de statige oprijlaan in het kasteelpark, waar de bonte krokus in eerste instantie de show steelt. Ertussen gewoon sneeuwklokje, bosanemoon, speenkruid en narcis. Bij de watermolen en de stuw in de beek een lange vistrap om dit obstakel te kunnen omzeilen.

Dan volgen weides met veel Italiaanse aronskelk, slanke sleutelbloem, lenteklokje, verschillende soorten sterhyacint (Scilla) en voorjaarshelmbloem. Tussen deze helmbloemen meen ik ook de verwante holwortel te herkennen, maar het onderscheid tijdens de bloei is subtiel.

Op één plek is de oever bedekt met jonge scheuten van de Japanse duizendknoop, maar die plek heeft ongetwijfeld de volle aandacht van de hoveniers.

Kasteel Hackfort heeft twee ronde veertiende-eeuwse torens, maar het verbindende kasteel kreeg pas laat achttiende eeuw zijn huidige vorm.

In de kasteeltuin Hof van Hackfort zijn vrijwilligers druk in de weer om de zaaibedden te prepareren voor groenten uit eigen tuin die gebruikt zullen worden in Brasserie Keuken van Hackfort. Daar geniet ik van een welverdiende kruidige tomatensoep met een glaasje Friese landwijn (Rivella).

[Beeldverhaal]

Gepost: 12 Maart 2024

Mooisteroutes.nl: Hof van Hackfort (17 km)