SELFIES: Terug naar...

…Oegstgeest? Is ook leuk! Maar als je mij zou vragen naar welke indrukwekkende plek ik het liefst morgen nog een keer terug zou willen – jij betaalt de reis –, dan aarzel ik geen seconde.

‘Lonely Planet’ heeft in 2015 een fotoboek uitgegeven met de titel ‘Ultimate travelist, the 500 best places on the planet… ranked’. Alle ‘highlights’ in de reisgidsen van deze club werden teruggebracht tot een lange ‘shortlist’. Reizigers konden stemmen op hun favoriete plekken, met een Top-500 als resultaat. Slechts een veertigtal van die vijfhonderd plekken staan op mijn palmares. Het leuke is dat de plek waar ik met stip naar terug wil niet eens in de lijst voorkomt.

‘Dit is het mooiste ooit’ is de titel van een boek uit 2015, waarin negenennegentig meer en minder bekende Nederlanders beschrijven wat het mooiste is dat ze ooit hebben gezien. Ik ben ook onbekend, dus laat mij dan de honderd maar vol maken met een kerstverhaaltje.

Ik woonde lang geleden in Bogor, waar de hectiek van de mensenmassa’s en de smog van de bemo’s weinig onderdoen voor die van Jakarta. Met een viertal vrienden ontvlucht ik deze heksenketel tijdens een Kerstweekend voor een verdere verkenning van de Gordel van Smaragd.

We overnachten in de buurt van Anyer, een rustig vissersplaatsje aan Java’s westkust, waar we voor de volgende dag een zeilboot met bemanning hebben geregeld. In een roeiboot worden we naar de éénmaster gebracht die buitengaats ligt. Het is rustig weer. Ik ben blij toe, want het kan hier spoken in de nauwe Sunda zeestraat tussen Java en Sumatra. Zo ook op 27 augustus 1883, de dag dat de wereld ontplofte.

Dolfijnen houden de boot lange tijd gezelschap en de kapitein gooit een vislijn uit om ons avondeten te vangen. Na een halve dag zeilen komen we bij de restanten van wat eens een enorme vulkaan is geweest. Op 27 augustus 1883 ging vijfentwintig kubieke kilometer steen van de Krakatau in rook op of verdween onder water. Een enorme tsunami vernietigde alles op de aanliggende kusten van Sumatra en Java. Van Anyer was weinig meer over dan de fundering van de vuurtoren.

We gaan laat in de middag voor anker in de luwte van de steile overblijfselen. De beslotenheid van een kleine boot, de complete stilte van de warme, heldere nacht, en een slapende vulkaan onder het gladde wateroppervlak… ik slaap nauwelijks die nacht op het dek, maar voel me zeer rustig en vredig tijdens deze Kerstnacht.

Slapende vulkaan? Niet echt! Te midden van de restanten van de oude vulkaan groeit haar ‘anak’, haar kind, een nieuwe krater die opduikt uit zee, momenteel een paar honderd meter hoog, maar gestaag doorgroeiend. Soms moet het kind overgeven, en dan spuwt het zijn gal zoals bij een kleine eruptie in 1981.

De volgende ochtend beklimmen we de kale kegel van het pasgeboren ‘kind’, met een fantastisch uitzicht over de krater en de omgeving. Maar het ‘kind’ is geen kale rots. Planten en dieren, waaronder zelfs een kerstboom, keren op onverklaarbare wijze terug op deze geïsoleerde maar vruchtbare plek, ver van de bewoonde wereld. Voorzichtig nog, alleen net boven de waterlijn alsof ze het nog niet helemaal vertrouwen, bang dat de geschiedenis zich zal herhalen. 

Ik heb vele mooie plekken in de wereld mogen bezoeken – cultuur monumenten, natuur fenomenen – maar ik ben het meest onder de indruk geraakt van natuurgeweld, vulkanisme met name. In dat rijtje figureren prominent het Toba kratermeer op Sumatra, de Ta’al vulkaan in de Filippijnen, de Ijen krater in Oost-Java, en de Ngorongoro krater in Tanzania. Maar de ‘primus inter pares’ – waar ik morgen meteen weer naar toe zou willen – is Anak Krakatau, de plaats waar op 27 augustus 1883 de wereld ontplofte.

Gepost: 24 december 2023

Uit: It giet oan!, 2016