SELFIES: Zuid-Afrika – Naar Bergville

Woensdag, 12 juli 2023. Tijdens het ontbijt valt de elektriciteit uit terwijl mijn kopje ongeduldig wacht op een versgemalen kop americano. Daar kan restauranthoudster ‘Monica’ Babalwa Mcakula ook niets aan doen. Dan maar Nescafé. Het hele land heeft te maken met ‘load-shedding’. Flinke delen van de dag moeten regio’s het zonder elektriciteit stellen. Je wordt wel van tevoren geïnformeerd.

Bij daglicht kunnen we even de omgeving van het hotel in ons opnemen. Enkele pauwen bevuilen de veranda voor de kamers. Achter hekwerk lopen drie jonge struisvogels. De impala’s en blesbokken laten zich niet zien. Wel een grote groep damherten. Niet alleen de Amsterdamse Waterleidingduinen lijden onder het damhert, het is ook een problematische, ingevoerde soort in Zuid-Afrika.

Johannesburg wordt op deze reis voor de slotdag bewaard. Vandaag een busrit van een dikke 300 kilometer naar Bergville, niet ver van de noordgrens van Lesotho.

Het duurt even voor we Johannesburg (14,2 miljoen inwoners, samen met hoofdstad Pretoria) hebben verlaten. Overigens heeft Zuid-Afrika drie ‘hoofdsteden’. In Pretoria zetelt de regering (uitvoerende macht). Zes maanden per jaar verhuist het Parlement van Pretoria naar Kaapstad, en dat is de enige periode dat er wetten aangenomen kunnen worden (wetgevende macht). In Bloemfontein zetelt het Hof van Appèl (rechterlijke macht).

Het is nog even aan elkaar wennen, maar de stemming in de bus is prima. We rijden langs grote supermarkten als Checkers, Spar en Makro. Makro is van Nederlandse in buitenlandse handen overgegaan en dus weer terug in Zuid-Afrika.

Bij Heidelberg nemen we de snelweg (N3) richting Durban. We verruilen de provincie Gauteng voor de provincie Vrijstaat (de voormalige Boerenrepubliek Oranje Vrijstaat). Heidelberg en iets later een afslag naar Frankfort laten zien dat niet alleen Nederlanders en Britten zich in dit land hebben gevestigd.

We rijden door een droog heuvelachtig landschap. Af en toe een klein meertje in een afgedamd stroompje met een klein watermolentje. Minder vernuftig dan het volautomatische windwatermolentje van uitvinder Bosman uit Piershil in de Hoeksche Waard, waar Nederland vol mee staat. Mais, koren, zonnebloem en aardnoot (pinda) zijn de belangrijkste voedselgewassen. Enorme silo’s staan als rijtjeshuizen naast elkaar in de velden voor de opslag, soms mooi versierd met reclame.

Langs de wegen veel eucalyptus bomen van Australische origine, ingevoerd en aangeplant in eerste instantie ten behoeve van de mijnbouw, maar vervolgens op grote schaal voor papier en pulp. Heel veel vee graast extensief in de stoppelvelden. Af en toe wat loslopend of doelbewust gehouden wild: zebra’s, struisvogels, springbokken (de benaming van het nationale rugbyteam), een roan-antiloop en zelfs leeuwen. Bizar, ze zijn bestemd voor de jacht! Heel bijzonder zijn de drie secretarisvogels, maar we zitten op de snelweg en kunnen dus niet stoppen.

Pieter wijst ons op een biddende valk, en vergelijkt het met een ‘hommeltuig’. Die houden we erin, want het is het Afrikaanse woord voor ‘drone’.

Koffie-, plas- en lunchpauzes vinden plaats bij benzinestations, vaak omringd door fastfood restaurants of een ‘padstal’ (wegwinkel) met lokale producten als ‘biltong’ (gedroogd vlees) en ‘droëworst’ (droge worst). Alles is ‘vlees’ wat de klok slaat. Een kleine, middelgrote of grote koffie heten hier ‘calf’, ‘cow’ en ‘bull’.

Wegbermen en stoppelvelden worden tijdens het winterseizoen gecontroleerd afgebrand. Af en toe velden vol kleine aarden ‘molshopen’, het begin van termietenheuvels.

Zoals de Tafelberg bij Kaapstad is er maar één, maar ook hier staat het landschap vol met tafelbergjes, bijzettafeltjes zullen we maar zeggen.

Bij Harrismith (even verderop ligt Ladysmith) verlaten we de snelweg in de richting van Bergville. Bavianen spelen langs de weg. We stoppen op een uitzichtpunt langs het Sterkfonteinmeer (de stuwdam is niet zichtbaar).

Tegen drieën aankomst bij Little Switzerland Resort, een prachtig hotel, gelegen op 1635 meter hoogte. Mooie uitzichten op de pieken van de Drakensbergen, die de grens vormen met Lesotho.

Lesotho (waar we overigens niet komen) is een enclave helemaal omgeven door Zuid-Afrika. Een bergachtig landje, in zijn geheel gelegen boven 1400 meter. Hoe is deze enclave ontstaan? In 1806, toen Nederland feitelijk een vazalstaat van Frankrijk was (Bataafse Republiek, koninkrijk onder Lodewijk Napoleon), namen de Britten duurzaam bezit van de Kaapkolonie.

Tussen 1815 en 1835 heerste er tussen de inheemse volken buiten de Kaapkolonie chaos en onrust, bekend onder de naam Mfecane. Zoeloekoning Shaka vormde een militaristisch koninkrijk en overwon en verdreef andere inheemse volken. De koning van de Basotho trok zich met zijn onderdanen terug in de Drakensbergen en overleefde de Mfecane. Daarna volgden enkele oorlogen met de Britten van de Kaapkolonie en de Boeren van Oranje Vrijstaat, die zich buiten de Kaapkolonie hadden gevestigd (Grote Trek van 1830–1840). In 1868 honoreerden de Britten een verzoek van de Basotho om zich onder Britse bescherming te stellen. Toen de Unie van Zuid-Afrika in 1910 werd opgericht, bleef Lesotho erbuiten en koesterde zijn status van Britse kroonkolonie. Uiteindelijk werd het koninkrijk Lesotho in 1966 onafhankelijk, met hoofdstad Maseru en de loti als munteenheid, gekoppeld aan de Zuid-Afrikaanse rand. Maar wel een van de armste landen ter wereld.

Pieter moet eerst een logistiek probleem oplossen. Kamers zijn vandaag per abuis gereserveerd voor een groep onder zijn hoede die pas over twee weken komt. Gelukkig is die groep veel groter, dus kamers genoeg.

Wij vermaken ons ondertussen op het terras onder enkele gigantische eucalyptus bomen, met uitzicht op een vijver met een hoge dooie boom voor het contrast. Even kort de omgeving verkennen. De weinige bloeiende sierplanten zijn momenteel bovenal de verschillende soorten Aloe. We zien een ‘suikerbekkie’ (roodborsthoningzuiger) een greep uit de ‘honingpot’ nemen.

Snel douchen vóór de elektriciteit uitvalt. Dan een prima diner en relaxen in de avond. En dan komen de sterke verhalen over alle gemaakte reizen; José gaat helemaal los.

Een prachtig hotel ‘in the middle of nowhere’. We verblijven hier twee nachten, dus morgen wandelen op enkele min of meer uitgezette routes. De ‘platte kaart’ (plattegrond) en de informatie laat wel wat te wensen over.

[Beeldverhaal S623]

[Doorklikken naar volgende verhaaltje S624] 

Gepost: 10 Augustus 2023