FIETSEN: Reuzenbollen

Tijdens een weekje vakantie in Noordwijkerhout maak ik op donderdag, 22 mei 2025, een fietstocht door de bollenstreek. Inmiddels is de Keukenhof weer dicht en liggen de bloembollenvelden er bij zonder bloemen, maar wel met bollen, die zich ondergronds aan het opvullen zijn. Uitzonderingen zijn de wat later bloeiende lissen en pioenrozen.

Om de bollenstreek ook buiten het bloeiseizoen aantrekkelijk te houden, zijn er inmiddels bovengronds een tachtigtal Reuzenbollen (Giant Tulip Bulbs) geplaatst in het gebied tussen Leiden en Haarlem. Anderhalve meter hoge tulpenbollen van kunststof, kunstzinnig beschilderd door kunstenaars uit de regio. Voor vijfduizend euro kun je een Reuzenbol adopteren; vele bedrijven hebben zich dat inmiddels gepermitteerd.  

Op deze tocht zou ik een flink aantal tegen moeten komen, maar je moet goed opletten, want ze staan niet altijd even goed in het zicht.

Langs het Marine Radiostation Noordwijk – een terrein in de duinen met vele masten voor radio-ontvangst van scheepvaartberichten – bereik ik strandpaviljoen Vrijstaat Nederzandt met een eerste Reuzenbol, beschilderd met een ‘Nostalgisch strandtafereel’: zon, zand, zee en Duitse badgasten in een kuil (of zoiets).

Het fietspad wordt gemarkeerd door een bijzonder verkeersbord dat waarschuwt voor ‘Overstekend duin’. Het stuifzand op de paden is inderdaad verraderlijk voor fietsers.

Terug de duinen in bloeien wilde reseda, slangenkruid en gewone zandkool volop in de bermen. Bomen en struiken geven door hun vorm de overheersende windrichting aan: zuidwest!

Dit stukje overlapt met een fietstocht, bijna exact een jaar geleden met vriend Jan door het noordelijke deel van de bollenstreek (‘Halfweg’. In: Zafira, 2024). We fietsten op die tocht ook al een vijftal Reuzenbollen tegen het lijf. De Reuzenbol die we hier tegenkwamen werd als de mooiste tot dan toe verkozen. Getiteld ‘Langeveld’ naar dit agrarisch gebied in de gemeente Noordwijk, toont het een beschildering van parende scholeksters en een boerendochter die haasje-over doet met een blaarkop. 

Langs het Duinschotermeer en dan richting De Zilk met uitgestrekte velden van uitgebloeide voorjaarsbloeiers (tulp, narcis, hyacint, etc.). Op een lege akker is een plantmachine met assistentie van mensenhanden druk doende bloembollen te planten. Dat moet om zomerbloeiers gaan zoals dahlia, gladiool of lelie. Bij een boerderij worden ‘Pioenen om te zoenen’ aangeboden voor een schappelijk prijsje.

De derde Reuzenbol, in Noordwijkerhout, is getiteld ‘New beginnings’, en is beschilderd als een tulpenbol waarvan de buitenste bruine bolrok op springen staat. De vierde staat ook in Noordwijkerhout, bij de ‘Tulip Experience Amsterdam’ (gesloten net als de Keukenhof), en verbeeldt de vier seizoenen in de bloementeelt: tulpen in het voorjaar, pioenen in mei, gladiolen in de zomer, dahlia’s in de herfst, en een deken van stro in de winter. De vijfde Reuzenbol heet ‘Van De Zilk naar Beijing’ en geeft aan dat de tulpenbollen van de firma Heemskerk de wereld over gaan, tot aan de Chinese Muur aan toe.

Langs de weg staan enkele exemplaren van de Mariadistel, een mediterrane tuinplant die soms verwildert. Niet eerder gezien. Ik schatte in dat de naam Mariadistel moest duiden op de omwindselblaadjes die als een soort halo uitsteken buiten het bloemhoofdje. Maar neen, de legende verwijst naar de witte vlekken op de bladeren, veroorzaakt door Maria’s moedermelk. Hoe krijg je het verzonnen!

Op de velden af en toe restjes pioenrozen en lissen in alle kleuren van de regenboog. Op sommige plekken staat de sierui nog prachtig paars te bloeien.

De zesde Reuzenbol staat in Hillegom bij bedrijf Hulsebosch met een hertenkamp en heet dan ook ‘Bij de hertjes’. Hij is beschilderd met damherten. Bol zeven staat in Lisse bij de Bloembollenkeuringsdienst (BKD), die steekproefsgewijs de kwaliteit van de Nederlandse bloembollen bewaakt. De schildering geeft een inkijkje in het laboratorium. Reuzenbol acht staat bij een appartementencomplex in Lisse en toont ‘De eeuwige bollenvelden’, zodat de bewoners er ook tijdens de winter van kunnen genieten.

Vlakbij de parkeerplaats van de Keukenhof staat voor de verandering langs de weg een keramisch kunstwerk, een vrouw zittend op een pilaar: Meisje van Lisse, lokaal bekend als Gele Naatje. Heel mooi, maar de bedoeling ontgaat me!

Bij de katholieke Agathakerk van Lisse staat het Paus Franciscus Huis. Ben benieuwd of volgend jaar het parochiehuis is omgedoopt tot Paus Leo XIV Huis.     

De negende Reuzenbol staat bij een locatie van Intratuin in Lisse en heet ‘Smile’. Het toont een dame die een selfie maakt met de bollenvelden op de achtergrond.

Bij de Lisserpoelmolen fiets ik een klein stukje langs de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Een half jaar geleden fietste ik op de andere oever (zie F237: ‘Haarlemmermeer’).

De Lisserpoelmolen was de eerste watermolen die werd uitgerust met een vijzel in plaats van een scheprad. De molen is inmiddels vervangen door een gemaal, maar is nog ‘stand-by’ voor noodgevallen.

In Warmond kom ik langs het Jan Steen Huisje, waar de schilder woonde en werkte van 1656–1660. De tiende Reuzenbol staat om de hoek bij het Warmondse AH filiaal, beschilderd met een tafereeltje à la ‘Het huishouden van Jan Steen’. Eeuwen later, in 1837, zal trouwens het Jan Steen Huisje de plek zijn van de eerste Van der Vooren slagerij, van de oudbetovergrootvader (eerste generatie) van Marita aan moeder’s kant. Na de tweede generatie bleef één tak van de familie slager in het westen van het land, de andere trok naar het oosten. Marita’s overgrootvader (derde generatie) had een slagerij in Oosterbeek. Haar opa (vierde generatie) was slager in Renkum.

Bij de verffabriek van AKZONobel pronkt ook een Reuzenbol, getiteld ‘Kleurrijke Bollenstreek’ met tulpenvelden uitsluitend in Sikkens kleuren. Bij de toegangspoort van de fabriek staat een verkeersregelaar in een geel hesje met een groepje van vijf jonge eendjes aan zijn voeten. Hij was er snel bij toen ze uit het ei kropen en ze lopen hem voortdurend achterna. Hij heeft geen tijd om de Sikkens werknemers in hun auto’s veilig de weg op te leiden, want hij heeft zijn handen vol aan het beschermen van de eendjes. Moeder eend staat er op drie meter afstand een beetje beteuterd bij te kijken. 

De laatste en twaalfde Reuzenbol staat bij het Teylingen College KTS in Voorhout, dé Katholieke Technische vmbo-School in de Bollenstreek. Op de bol staan de verschillende vakopleidingen van de school uitgebeeld. 

De boulevard van Noordwijk is vereerd met een reuzenrad, vlakbij Huis Ter Duin. Kan Trump (als hij komt) zich even ontspannen tijdens de Navo-top. Ík heb genoeg aan de versnaperingen van strandtent Nomade. Zou die naam een samentrekking zijn van ‘Noordwijk Made’ of is dat te vergezocht.

In de bossen achter de duinen terug naar Noordwijkerhout staan enkele robinia’s prachtig wit te bloeien.

De Reuzenbol ‘Langeveld’ (de tweede van de twaalf) krijgt van mij nog steeds de eerste prijs. De boerendochter die wijdbeens over een blaarkop springt is onweerstaanbaar. De tweede prijs is voorlopig voor ‘Het huishouden van Jan Steen’ in Warmond, maar ik heb natuurlijk nog maar een fractie van de Reuzenbollen gezien.

[Beeldverhaal]

Gepost: 5 Juni 2025

Fietsknooppunten: 43, 86, 31, 06, 35, 47, 26, 36, 78, 44, 11, 12, 13, 28, 29, 91, 30, 38, 57, 55, 54, 25, 51, 52, 76, 68, 67, 46, 66, 72, 15, 34, 24, 28, 32, 43 (55 km)